06 Nisan 2008

İngiliz Sosyal Gerçekçiler+'90


Sosyal gerçekçilik zaten İngiliz sinemasının temel taşlarından biri. Özellikle 60'lardan bu yana. Ama bu posttaki listenin derdi modern zamanlar; türün 80 sonlarından birkaç yıl öncesine kadar, yani Thatcher sonrasında İngiliz sinemasını ayakta tuttuğu dönem.

Mike Leigh, Ken Loach'un bolca, Stephen Frears, Michael Winterbottom'ın arada dokunduğu, ayrıca tek tek örneklerin çıktığı bir tür -genre. Beraber düşününce birbirlerini çağrıştıran, küçük bir film sınıfında buluşturan çok ortak yönleri var. Mesela, endüstrileşmiş büyük şehirlerin köşesinde kalan işsizler, küçük kasabaların zor çalışma şartlarında ayakta kalmaya çalışan işçiler, benzer sorunlu arkadaş çevreleri, grevler, işçi hakları, işsiz hakları, sosyal sorunlarla parçalanmış aileler, bir yerden imkanları zorlayan, olmazdan mucize yaratmaya çalışan hayalperverler, tutunulan spor, dans, müzik. Ve etkileyici, birçok zaman iyi hissettiren, dansettiren, bazen de koltuğunuza yapıştıran bir son.

Şimdilik üzerinde çalışılan bir proje (work in process demek istedim):

- Billy Elliott - Stephen Dandry, '00
- Full Monty - Peter Cattaneo, '97
- My Beautiful Laundrette - Stephen Frears, '85
- The Van - Stephen Frears, '96
- Riff Raff - Ken Loach, '90
- My Name Is Joe - Ken Loach, '98
- Sweet Sixteen - Ken Loach, '02
- High Hopes - Mike Leigh, '88
- Life Is Sweet - Mike Leigh, '90
- Naked - Mike Leigh, '93
- Secrets & Lies - Mike Leigh, '96
- Go Now - Michael Winterbottom, '95
- On a Clear Day - Gaby Dellal, '05
- Trainspotting - Danny Boyle, '96
- Brassed Off - Mark Herman, '96
- Little Voice -Mark Herman, '98
- The Commitments - Alan Parker, '91

Bu dalın öncü oyuncusu, bir anlamda sürükleyicisi gördüğüm Robert Carlyle'dan (Go Now, Full M., Riff Raff, Trains.) başka Ewan McGregor (Brassed Off, Little Voice, Trains.) ve Peter Mullan (My Name is J., On a Clear Day, Trains., Riff Raff) da esas adamlar. Brenda Blethyn da birkaçında oyunculuk (Secrets & Lies, On a Clear Day, Little Voice) gösterisi yapıyor.

3 yorum:

EKMEKÇİKIZ dedi ki...

İngiliz sosyal gerçekçileri, hepsi birarada. Böyle ardarda sıralayınca, ne kadar önemli oldukları anlaşılıyor.
Belki bu akım veya anlatım Margaret Thatcher döneminin toplumdaki sonuçlarının sinemaya yansıması, belki de.

herdem taze dedi ki...

evet, zaman ilişkisini farkedince öyle düşünmüştüm ben de. bir anlamda içini boşaltma, karşılık verme dönemi.
aynı zamanda, son birkaç yıldır pek böyle filmler yapmadıklarına bakarak da artık o Thatcher sonrası dönemin kapandığını da düşünebiliriz belki. hem bayağı zenginledi ingiltere son birkaç yılda hem de işçi partisi iktidarda sanırım 3. döneminde.

nital dedi ki...

benim güzewl çamaşırhanem ve naked
en toplumcu neorelist ingiliz akımcı filmler